Bir Hizmet Olarak Yol, Şehirdeki Hareketliliği Nasıl Dönüştürebilir

Gösterge panelindeki geri sayım sürücüye trafik ışığının ne zaman yeşile döneceğini ve kırmızı ışığa yakalanmamak için hızının ne olması gerektiğini söylüyor. Sokak lambalarına yerleştirilmiş yapay görme ve yapay zeka, gizliliği ihlal etmeden trafikte veri toplayarak şehir planlamacılarına yardımcı oluyor. Araçlar, yaklaşan tehlikelere ve potansiyel çarpışmalara karşı sürücüleri uyarıyor.

ŞUNLARI DA BEĞENEBİLİRSİNİZ: 5G, Sabah İşe Gidişinizde Nasıl Devrim Yaratacak

Şehirlerin ve otomobillerin giderek birbirine bağlı olmasını sağlayan sessiz bir devrim sayesinde bu sahneler tüm dünyada zaten gerçekleşiyor.

Birbirine bağlı otomobiller konusunda ve şehir altyapısında devrim gerçekleştirmeye yardımcı olacak Tel Aviv’de ve Silikon Vadisi’nde kurulu NoTraffic şirketinin kurucu ortağı ve CEO’su Tal Kreisler’e göre 5G hücresel hizmetinin ortaya çıkması ve nesnelerin internetinin (IoT) yaygınlaşması ile bu eğilim hızlanacak. Şehirler ulaşım altyapılarını hızlı bir şekilde adapte etmek zorunda kaldığından korona virüs krizi ve sonrasındaki durum, bu eğilimin hızlanmasına katkıda bulunabilir.

“Gelişmiş araçlar ve gelişmiş altyapı işbirliğinin hepimiz için daha verimli ve güvenli yollar oluşturacağı heyecanlı bir çağ bizleri bekliyor.”

— TAL KREISLER, NOTRAFFIC, KURUCU ORTAK, CEO

Kreisler’ın şirketi sınırları daha da zorlayarak trafik sıkışıklığını azaltmayı, çarpışmaları önlemeyi ve zor zamanlarda araç kullanan sürücüleri işler normale döndüğüne ödüllendirmeyi hedefleyen otonom bir trafik yönetim sisteminin öncüsüdür. Bu vizyon, Kreisler ve diğerlerinin bir hizmet olarak yol (RaaS) adını verdiği yolların geleceğine dair bir fikir sunuyor. Kreisler “Gelişmiş araçlar ve gelişmiş altyapı işbirliğinin hepimiz için daha verimli ve güvenli yollar oluşturacağı heyecanlı bir dönem bizleri bekliyor.” diyor.

RaaS nedir?

2018 yılında,  36.000’den fazla Amerikalı yollarda yaşamını yitirdi. Bu ölümlerin çoğu şehirlerde meydana geldi. RaaS’ı kazaları azaltabilecek, daha güvenli sürüşe özendirebilecek ve iyileştirmeler için para toplanmasını sağlayabilecek bir çözüm olarak gören Kreisler, “Altyapı ile engellenebilecek şeyler var.” diyor.

ŞUNLARI DA BEĞENEBİLİRSİNİZ: Günümüzde (ve Gelecekte) Akıllı Şehirlerin Durumu

RaaS, kullanımı göz önünde bulundurmayan yakıt vergileri gibi ayrım gözetmeyen ücretler yerine sürücülerin yolu nasıl kullandığına dayanarak sürücüleri ücretlendiriyor. Kreisler, elektrikli araçlara yönelimin gittikçe artmasıyla birlikte yakıt vergilerine bağlı olan şehir bütçeleri zorlanacağından bu değişimin gerekli olduğuna inanıyor. “Günümüzde yollardaki araç sayısı gittikçe artıyor. Ancak, araçlar daha verimli hale geldiği ve elektrikli araçlar önem kazandığı için altyapıya ayrılan bütçede çok önemli kesintiler söz konusu.”

Yalnızca bu nedenden ötürü bile Kreisler, şehir ve otoyol planlamacıların araç kullanımı yerine yol kullanımını ücretlendireceğini tahmin ediyor. Şehirlerdeki trafik yoğunluğu ücretinin ortaya çıkması yalnızca bir örnek. Amerika’da bir ilk olarak New York Şehrinde trafik yoğunluğu ücretlendirilmeye başlandı, ayrıca 60. Cadde ve Manhattan’ın güney ucu arasındaki bölgeye giren araçlardan tek seferlik ödeme talep etmeyi planlıyorlar.

Ancak, Kreisler ve ekibi birbirine bağlı araçlar ve altyapı sayesinde RaaS’ın sürücülere, yayalara ve planlamacılara daha iyi faydalanabilecekleri, daha incelikli bir yaklaşım sunacağına inanıyor. Örneğin RaaS, sürücülere hedeflerine ulaşırken belki de daha az trafiğin yaşanabileceği yerleşim alanlarını tercih ederek daha kısa güzergahı seçmeleri için ücretlendiriyor. Aynı zamanda araçtaki yolcu sayısına ve yolculuk yapılan bölgeye bağlı olarak ortak kullanım araçlarını farklı tutarlarda ücretlere de tabi tutuyor.

Gelecekteki Değişiklikler

RaaS’a geçiş, ağır bir altyapı yükü gerektirmeyecektir. Aksine, ucuz sensörler ve yapay zeka çipleri, trafik durumuna, gün içindeki saate ve sürücünün davranışına göre mikro ödemeler biçimindeki ücret toplama yönetimine yardımcı olacaktır. Kreisler, “Kavşaklar, akıllı ve birbirine bağlı hale geldiğinde, her kavşağı bir kontrol noktası olarak düşünebilirsiniz. Kontrol noktasından araç geçtiğinde, az bir ücret ödeyecektir.” diyor.

Mevcut durumda araç üreticileri, RaaS’ın vizyonunu gerçeğe dönüştürmeye yardımcı olmak adına gerekli araçtan araca ve araçtan altyapıya teknolojiyi araçlara ekliyor.

Audi 2016 yılında Las Vegas’ta Trafik Işığı Bilgisi sistemini piyasaya sürdü ve o tarihten bu yana bir düzineden fazla Amerikan metro bölgesinde yaygınlaştı ve bu hizmete Yeşil Işık Optimizasyonlu Hız Danışmanı özelliğini ekledi. Birbirine bağlı trafik ışıklarıyla çalışan bu sistem, sürücülere ışıkların ne zaman değişeceği ve kırmızı ışığa yakalanmamak için hangi hızda sürmeleri gerektiği bilgisini veriyor.

Ayrıca Volvo İsveç’te ve Norveç’te Dörtlü Flaşör Uyarısı (Hazard Light Alert) ve Kaygan Yol Uyarısı (Slippery Road Alert) sistemlerini denedikten sonra 2019 yılında Avrupa’da piyasaya sürdü.  Sistem, öndeki Volvo sürücüleri kaygan yol koşulları ile karşılaştığında veya dörtlü flaşörlerini açtığında diğer Volvo sürücülerini uyarıyor.

Kreisler, sözlerini yapım aşamasında olan altyapı değişiklikleri 5G ağlar biçiminde daha hızlı, düşük gecikmeli hücresel hizmete geçiş dahil olmak üzere buna yönelmeyi hızlandıracak şeklinde sürdürüyor. Kreisler, “5G, çeşitli Nesnelerin İnterneti cihazları ile araçlar arasındaki veri paylaşımının daha iyi ve daha hızlı olmasını sağlayacak ve pahalı fiber optikler dağıtmaya gerek kalmadan bazı hizmetlerin etkili bir şekilde çalışmasını sağlayacak.” diyor.

Kreisler, mevcut altyapı ile RaaS’ın etkinleştireceği dinamik fiyatlandırma modeli dahil olan herkesin yararına olacaktır diye ekliyor. Kreisler: “Şehirler, mikro ödemeler gibi modelleri uygulayabilir.” açıklamasında bulunuyor. Başka bir deyişle, şehirler en yoğun zamanlarda belli bölgelerde araç kullanmak için sürücülerden küçük ücretler isteyebilir. Ayrıca, şehrin takdirine bağlı olarak belli sürücü davranışlarından da yararlanabilir. “Örneğin, yoğun olmayan zamanlarda araç kullanan sürücülere ödeme yapmak için mikro ödemeleri geri ödeyebilirler.”

Otonominin Faydaları

Kreisler:” Günümüzde trafik yönetimi el ile yapılan yoğun bir iş gerektiriyor. Ajanslar trafik sayımını el ile gerçekleştiriyor ve her kavşağı el ile ayarlıyor.” diyor. RaaS için gerçek zamanlı olarak gerekli olan tüm küçük ayarlamaları kimsenin yönetmesi gerekmiyor. Bu nedenle Kreisler, gelecekte otonom trafik yönetimine ihtiyaç duyulacağına inanıyor.

OTONOM ARABALARLA İLGİLİ BU PODCAST’İ VE VİDEOYU DA BEĞENEBİLİRSİNİZ

Kreisler, bu gerçeklikte, araçlar sokaklarda yol alırken RaaS için gerekli yoğun hesaplamaları bilgisayar yapabilir açıklamasında bulunuyor. Bu sayede şehir planlamacıları okulların etrafında trafiği yavaşlatma, toplu taşıma otobüslerine doğru yolu sağlama, acil durum araçları için yolu açma gibi uygulamak istedikleri politikalara odaklanabilir. Kreisler: “Trafik dinamik olduğundan trafik ışıkları da dinamik olmalı, ayrıca gerçek zamanlı olarak değişen ortama yanıt vermelidir.” diyor.

Kreisler, NoTraffic’in testlerine göre otonom trafik yönetimi sisteminin güvenlik açısından önemli faydaları çoktan gösterdiğini ifade ediyor. 2020 yılının Mart Ayında, NoTraffic şirketi, birbirine bağlı araç uyarı sistemi geliştiricisi olan Eye-Net Mobile ile kaza önleme sistemlerini geliştirmek üzere ortaklığını duyurdu.

Kreisler: “Dünya yeni bir modele doğru ilerliyor. Otonom trafik yönetimi, trafik yönetiminin gelecek nesli.” diyor.

About the Author: Dell Technologies